وکیوم باتوم چیست؟

وکیوم باتوم چیست؟ وکیوم باتوم، ماده اولیه تولید قیر و نفت کوره است  و 70 درصد ماده اولیه نفت کوره نیز VB است، همچنین بالای ۹۰ درصد تولید نفت کوره کشور در نیروگاه‌ها استفاده می‌شود. این ماده ته مانده برج تقطیر در خلاء است به منظور تولید قیر وکیوم باتوم را در واحد تولید قیر (برج تولید قیر) تحت عملیات هوادهی قرار می دهند. دمای وکیوم باتوم در داخل برج تولید قیر 240 تا 320 درجه سانتی گراد است و عبور هوا از داخل این ماده در این دما باعث می شود که یک فرآیند اکسایش اتفاق بیفتد و در نتیجه فرآیند هوادهی باعث می شود خواص ته مانده بهبود یابد.

معرفی وکیوم باتوم چیست؟

مواد اولیه تولیدقیر که ناشی از ته ماند برج تقطیر در خلاء در پالایشگاه بجای میماند را وکیوم باتوم Vacuum Batuum(VB) میگویند. نفت خامی که در پالایشگاه در برج تقطیر به انواع مختلفی از مواد تبدیل میشود و این مواد در نقطه جوش های متفاوتی حاصل میگردند دارای ته ماندی شبیه قیر یا همان وکیوم باتوم است. در حال حاضر از روش های مختلفی در تبدیل وکیوم باتوم به قیر استفاده میشود و آنرا به عنوان خوراک تولید قیر میشناسند این ماده از هیدروکربن هایی با تعداد کربن بیش از 35 عددتشکیل میشود و علاوه بر تولید قیر در برخی از تاسیسات تولید روغن پایه هم استفاده میشود.

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی وکیوم باتوم چیست:

• ظاهر: سیاه رنگ و بسیار چسبناک
• دانسیته: بالا (معمولاً بیش از ۱ کیلوگرم بر لیتر)
• نقطه اشتعال: بالا (بیش از ۲۰۰ درجه سانتیگراد)
• محتوای گوگرد: نسبتاً بالا (بسته به نوع نفت خام)

مشخصات ماده اصلی تولید قیر

وکیوم باتوم مانند گیلسونایت و سایر فرآورده های نفتی می تواند ویژگی ها و قابلیت های منحصر به فردی داشته باشد. این ماده شباهت زیادی به قیر دارد و رنگ و بو و ظاهری مشابه دارد. قیر وکیوم باتوم بسیار قابل اشتعال است و می تواند خطرناک باشد. همانطور که گفته شد این ماده متشکل از هیدروکربن هایی است که بیش از 35 اتم دارند و در دمای 25 درجه سانتیگراد 1020 کیلوگرم بر متر مکعب چگالی خواهد داشت. نفوذپذیری این قیر 23 میلی متر برآورد شده است. همچنین ویسکوزیته VB در دمای 100 درجه سانتیگراد از 450 تا 900 می باشد، البته ویسکوزیته این ماده می تواند تحت تأثیر فرآیند اکسیداسیون قرار گیرد.

قیر کف وکیوم مانند قیر طبیعی، قیر معدنی و انواع قیرهای صنعتی علاوه بر ویژگی های شیمیایی و فیزیکی می تواند دارای ویژگی های منحصر به فردی باشد. همانطور که گفته شد این ماده ظاهری بسیار شبیه به قیر دارد و در رنگ های مشکی و قهوه ای موجود است. سطح پایداری شیمیایی این ماده بالا است، اگرچه بسیار قابل اشتعال است.

یکی از مهم ترین ویژگی های خوراک قیر مقاومت بسیار کم آن در برابر بارها و فشارهای دینامیکی و مکانیکی است و لازم است تغییرات و اصلاحاتی روی آن اعمال شود. دمای وکیوم باتوم داخل برج های تقطیر 240-320 درجه سانتیگراد است.

وقتی هوا در این دما از کف خلاء عبور می کند، فرآیند اکسیداسیون شروع می شود که می تواند بر تراکم و سیالیت قیر تأثیر بگذارد. خواص این ماده با دمیدن هوا بهبود می‌یابد و مولکول‌های ذوب به مولکول‌های سنگین‌تر آسفالتین تبدیل می‌شوند و این فرآیند باعث می‌شود قیر با درجه نفوذ کم و صافی بیشتر تولید شود.

روش تولید قیر از وکیوم باتوم

نفت خام در پالایشگاه بوسیله برج های تقطیر به اجزا سازنده اش تبدیل می شود و مواد سازنده نفت خام با توجه به تفاوت نقطه جوش در قسمت های مختلف برج از یکدیگر جدا می شود. در فرآیند تقطیر اولیه (تقطیر در فشار محیط) مقداری مواد سنگین در ته برج باقی می ماند که این مواد به برج های تقطیر در خلأ منتقل می شود و بوسیله روش تقطیر در خلأ اجزاء مختلف آن جداسازی می شود.

باقی مانده این برج که به وکیوم باتوم، معروف است برای تولید قیر استفاده می گردد.به منظور تولید قیر وکیوم باتوم را در واحد تولید قیر (برج تولید قیر) تحت عملیات هوادهی قرار می دهند. دمای وکیوم باتوم، در داخل برج تولید قیر ۲۴۰ تا ۳۲۰ درجه سانتی گراد است و عبور هوا از داخل وکیوم باتوم، در این دما باعث می شود که یک فرآیند اکسایش اتفاق بیفتد و در نتیجه فرآیند هوادهی باعث می شود خواص ته مانده بهبود یابد. مهم ترین اثری که دمیدن هوا بر روی وکیوم باتوم دارد، تبدیل شدن مولکولهای سبک مالتن به مولکولهای سنگین تر یعنی آسفالتن است. این تبدیل باعث کاهش درجه نفوذ قیر و  افزایش نقطه نرمی قیر می شود.

برخی از عواملی که در واحد تولید قیر بر درجه نفوذ و نقطه نرمی تأثیر دارند عبارت اند از :

• ویسکوزیته خوراک (وکیوم باتوم) ورودی
• دمای داخل برج تولید قیر یا همان برج هوادهی
• زمان ماند مواد در برج های هوادهی
• کیفیت نفت خام اولیه برای تولید وکیوم باتوم
• سرعت هوادهی
• با تنظیم سرعت هوادهی می توان دمای داخل برج را کنترل کرد به علاوه هوای ورودی نقش همزن را در برج دارد که باعث اختلاط مواد می شود.
• تولید قیر در واحد می تواند به صورت‌پیوسته و یا بچ انجام شود.

 کاربردهای وکیوم باتوم در صنعت

۱. تولید قیر (Bitumen)

• وکیوم باتوم ماده اولیه اصلی در تولید قیر راهسازی و عایق‌کاری است.
• در واحدهای اکسیداسیون قیر، وکیوم باتوم تحت حرارت و هوا قرار می‌گیرد تا به قیر با درجه نفوذپذیری مختلف تبدیل شود.

۲. سوخت کوره (Fuel Oil)

• برخی پالایشگاه‌ها، وکیوم باتوم را به‌عنوان سوخت سنگین (Heavy Fuel Oil – HFO) برای کوره‌های صنعتی و نیروگاه‌ها استفاده می‌کنند.

۳. تغذیه واحدهای کراکینگ (FCC و هیدروکراکینگ)

• در برخی موارد، وکیوم باتوم به واحدهای کراکینگ کاتالیستی (FCC) یا هیدروکراکینگ فرستاده می‌شود تا به محصولات سبک‌تر مانند بنزین و گازوئیل تبدیل شود.

۴. تولید کک نفتی (Petroleum Coke)

• در صورت انجام فرآیند کک‌سازی (Coking)، وکیوم باتوم می‌تواند به کک نفتی (مورد استفاده در صنایع آلومینیوم و فولاد) تبدیل شود.

جمع  بندی

قیر وکیوم کف به عنوان یکی از فرآورده های نفتی شناخته می شود. که به دلیل تقطیر این ماده به صورت لجن نفتی جدا می شود. این ماده متشکل از هیدروکربن های با عدد کربن بیش از 35 است و قابل استفاده در تولید قیر، تولید نفت کوره، تولید روغن صنعتی و … می باشد. درصد مواد خام نفت کوره.

شرکت عایق کاران سیمین زرین یک تولید کننده و صادر کننده قابل اعتماد قیر 60/70 و قیر 80/100 با کیفیت بالا است. ما طیف وسیعی از گزینه های بسته‌بندی، از جمله درام، کیسه و مقادیر عمده را برای رفع نیازهای خاص مشتریان خود ارائه می دهیم.

خط تولید ما شامل سه درجه کیفی متمایز است: حق بیمه، دوم و سوم. هر گرید با توجه دقیق به جزئیات و با استفاده از امکانات و فرآیندهای پیشرفته تولید می شود. قیر 60/70 ما مطابق با استانداردهای بین المللی ساخته‌شده است که عملکرد و دوام مطلوب را در کاربردهای مختلف تضمین می کند.

ما به توانایی خود در پاسخگویی به طیف گسترده ای از نیازهای حجمی، از مقادیر کمتر برای پروژه های فردی‌گرفته تا سفارشات انبوه بزرگتر افتخار می کنیم. طیف متنوعی از گزینه های ما برای پاسخگویی به نیازهای منحصر به فرد مشتریان عزیزمان در داخل و خارج از کشور طراحی شده‌است.

سوالات متداول (FAQ) درباره وکیوم باتوم