انواع قیر صادراتی

قیر صادراتی یکی از مهم ترین محصولات انرژی محور ایران است و سهم بزرگی در تجارت بین المللی کالاهای صنعتی دارد. به دلیل وجود پالایشگاه های متعدد، کیفیت بالای خوراک نفتی و توانایی تولید قیر در گریدهای مختلف، ایران به عنوان یکی از قطب های اصلی صدور قیر در جهان شناخته می شود. قیر صادراتی بسته به نوع کاربرد، نوع فرآیند تولید، منطقه مصرف، استانداردهای درخواستی و نوع بسته بندی به چند دسته اصلی تقسیم می شود.

شناخت این انواع برای خریداران خارجی، شرکت های بازرگانی، صادرکنندگان و تولیدکنندگان اهمیت بسیار زیادی دارد، زیرا هر نوع قیر ویژگی های فنی و رفتاری متفاوتی دارد و انتخاب نادرست آن می تواند منجر به خسارت های سنگین در پروژه های راهسازی، عایق کاری یا صنایع وابسته شود. در این مقاله تلاش می شود به صورت جامع، علمی و کاربردی انواع قیر صادراتی، ویژگی های فنی، الزامات استاندارد، روش های بسته بندی و شرایط انتخاب آن تشریح شود.

قیر نفوذی صادراتی (Penetration Grade Bitumen)

قیر نفوذی یکی از رایج ترین محصولات صادراتی ایران است که به دلیل کیفیت پایدار، شاخص های فنی استاندارد و امکان استفاده گسترده در پروژه های راهسازی، بیشترین تقاضا را در بازار جهانی دارد. این قیر بر اساس درجه نفوذ یا همان عدد Penetration دسته بندی می شود. اعداد معروف آن شامل 40.50 ، 50.70 ، 60.70 و 80.100 هستند.

برای مثال قیر 60.70 یکی از پرفروش ترین گریدهای صادراتی ایران است که بیشتر به کشورهایی مانند هند، امارات، بنگلادش و آفریقا ارسال می شود. دلیل محبوبیت آن رفتار مناسب در دماهای بالا و چسبندگی مطلوب آن به سنگدانه است. قیر نفوذی اساسا در ساخت آسفالت گرم، لایه های روسازی، روکش ها، زیرسازی جاده و حتی صنایع غیر راهی مانند ساخت چسب ها و پوشش های صنعتی کاربرد دارد. کیفیت قیر نفوذی صادراتی ایران به دلیل درصد مناسب آسفالتین، تعادل رزین ها و رفتار حرارتی پایدار، میان خریداران خارجی بسیار شناخته شده است.

قیر اکسیده صادراتی (Oxidized Bitumen)

قیر اکسیده یا دمیده یکی از مهم ترین انواع قیر صادراتی ایران به شمار می رود. این محصول از دمیدن هوا درون قیر پایه تولید می شود و شاخص اصلی آن Softening Point و Penetration است. گریدهای معروف قیر اکسیده شامل 85.25 ، 90.15 ، 115.15 و 75.25 هستند. این قیر بیشتر در صنایع عایق کاری، تولید ایزوگام، ساخت انواع عایق رطوبتی، تولید رنگ های صنعتی، قیر درزگیر جاده، ساخت مقواهای قیری و حتی صنایع نفت و گاز مصرف می شود. کشورهایی مانند ترکیه، عراق، هند، گرجستان و کشورهای آفریقایی از خریداران بزرگ قیر اکسیده ایران هستند. ویژگی مهم قیر اکسیده صادراتی ایران سختی بالا، مقاومت مناسب در برابر حرارت و پایداری مطلوب در شرایط محیطی متفاوت است. بسته بندی این نوع قیر معمولا به صورت جامبو بگ، کیک قیری، بلوک مکعبی و گاهی بشکه فلزی انجام می شود.

قیر امولسیون صادراتی (Emulsion Bitumen)

قیر امولسیون یک نوع قیر محلول در آب است که به کمک مواد امولسیفایر پایدار می شود. این نوع قیر به دلیل سازگاری با محیط زیست و نیاز نداشتن به حرارت زیاد در اجرا، در سال های اخیر تقاضای جهانی بسیار بالایی پیدا کرده است. قیر امولسیون در گریدهای CRS ، CSS و SS تولید می شود که هرکدام رفتار متفاوتی در زمان شکست و ترکیب با مصالح دارند. این قیر بیشتر در پروژه های راهسازی سرد، تعمیرات سطحی، اندود نفوذی، میکروسرفیسینگ و تکمیلی های جاده ای استفاده می شود. کشورهای اروپایی، آسیای میانه و بخش هایی از آفریقا مشتریان اصلی قیر امولسیون ایران هستند. کیفیت ماده امولسیفایر، درصد قیر خالص و سرعت شکست، شاخص ترین معیارهای کیفیت در این محصول هستند.

قیر محلول صادراتی (Cutback Bitumen)

قیر محلول محصولی است که با حل کردن قیر در نفت سفید، گازوئیل یا حلال های سبک تولید می شود. این قیر به دلیل اجرای سریع و سهولت نفوذ، برای عملیات تک کت، پریم کت، آسفالت سرد و تثبیت بستر خاک استفاده می شود. گریدهای معروف آن شامل MC30 ، MC70 ، RC250 و SC70 هستند. قیر محلول بیشتر به کشورهای دارای آب و هوای سرد یا پروژه های خاص راهسازی صادر می شود. مشکل اصلی صادرات قیر محلول قوانین سختگیرانه حمل مواد اشتعال زا است، اما به دلیل نیاز ویژه برخی پروژه ها، همچنان بازار صادراتی آن فعال است.

قیر عملکردی صادراتی (Performance Grade Bitumen)

قیر PG یکی از پیشرفته ترین انواع قیر صادراتی در جهان است. این محصول بر اساس دمای عملکردی در برابر شیارشدگی و ترک خوردگی دسته بندی می شود. برای مثال PG 64-22 یعنی قیر در دمای 64 درجه مقاومت مناسبی در برابر شیارشدگی و در دمای منفی 22 درجه مقاومت خوبی در برابر ترک دارد. این نوع قیر بیشتر برای پروژه های بزرگراهی، آزادراه ها و مناطق با شرایط آب و هوایی خاص استفاده می شود. کشورهای پیشرفته مانند کانادا، چین، هند و روسیه بزرگترین خریداران قیر عملکردی هستند. تولید قیر PG نیازمند آزمایشگاه های پیشرفته و تجهیزات مدرن مانند DSR و BBR است. ایران با توجه به توانایی تولید این محصول، سهم مناسبی در صادرات آن دارد.

قیر ویسکوزیته ای صادراتی (Viscosity Grade Bitumen)

قیر VG یا ویسکوزیته ای نیز یکی از انواع مهم صادراتی ایران است. این نوع قیر براساس میزان ویسکوزیته و مقاومت در دمای بالا دسته بندی می شود. گریدهای معروف آن شامل VG10 ، VG20 ، VG30 و VG40 هستند. این قیر بیشتر در هند و بنگلادش استفاده می شود. قیر VG30 پرفروش ترین گرید صادراتی ایران به این دو کشور است. دلیل آن تطابق مناسب با استاندارد BIS هند و کیفیت پایدار قیرهای تولیدی ایران است. قیر ویسکوزیته ای عملکرد بهتری نسبت به قیر نفوذی در مناطق گرم دارد و چسبندگی و پایداری بیشتری ایجاد می کند.

قیر صادراتی بشکه ای

بشکه قیر رایج ترین نوع بسته‌بندی صادراتی است. این بشکه ها در وزن ها و ضخامت های مختلف ارائه می شوند. بشکه های صادراتی معمولا با ضخامت بالا و ورق مقاوم ساخته‌می‌شوند تا تحمل حمل و نقل طولانی را داشته‌باشند. کشورهای مقصد معمولا بسته به نیازشان بشکه سبک یا بشکه سنگین سفارش می دهند. قیر بشکه ای باید بدون نشتی، دارای رنگ یکنواخت و وزن استاندارد باشد. استفاده از بشکه های بازیافتی یا نامرغوب یکی از چالش های صادرات قیر است که برخی خریداران را دچار مشکل کرده است.

قیر صادراتی 60/90

قیر صادراتی 60/90 که به‌عنوان قیر گرید 60/90 نیز شناخته‌می‌شود یک نوع از انواع قیر صادراتی است که به قیر پایدار و اصلاح‌شده با پلیمر معروف است. پلیمر در این قیر نقش حیاتی دارد و از طریق اتصالات شیمیایی به قیر متصل می‌شود که موجب پایدارتر شدن محصول در شرایط ذخیره‌سازی می‌شود. این قیر معمولاً روی پایه (SBS استایرن – بوتادین – استایرن) تولید می‌شود و باید طی ۴۸ ساعت به مصرف برسد. یکی از ویژگی‌های مهم این قیر این است که می‌توان آن را خنک کرد و دوباره گرم کرد بدون اینکه تغییر شیمیایی در آن رخ دهد.

قیر صادراتی 60/70

قیر گرید ۶۰/۷۰ یکی از پرمصرف‌ترین انواع قیرهای صادراتی نفوذی در دنیا است که به طور عمده در روسازی راه‌ها و تولید آسفالت استفاده می‌شود. این نوع قیر به‌عنوان قیر درجه متوسط، خواص بسیار خوبی برای پروژه‌های عمرانی نظیر بهبود عملکرد روسازی و افزایش طول عمر جاده‌ها استفاده می‌شود. قیرهای ۶۰/۷۰ با آزمون‌های نقطه نفوذ و نرم‌شدن شناسایی می‌شوند که به‌عنوان معیارهای اصلی برای تعیین کیفیت و عملکرد آن‌ها استفاده می‌شود. این قیر به‌صورت مخلوط با مصالح سنگی در تولید آسفالت گرم به کار می‌رود و ویژگی‌های مهمی مثل چسبندگی، رئولوژی و دوام بالایی دارد.

قیر صادراتی 85/100

قیر ۸۵/۱۰۰ یک نوع غیراستاندارد برای سنگ‌فرش جاده‌ها است که ویژگی‌های عالی‌ای برای ساخت آسفالت دارد. این قیر بیشتر در راه‌سازی و فرودگاه‌ها استفاده می‌شود و برای تولید آسفالت گرم مناسب است. موارد استفاده غیر صادراتی ۸۵/۱۰۰ درجه نفوذ بالای آن است به‌طوری‌که در دمای ۲۵ درجه سانتی‌گراد بیش از ۱۰۰ سانتی‌متر بر پایه ASTM D۱۱۳ است. این خاصیت شکل‌پذیری آن را به ماده‌ای مهم در صنعت ساخت‌وساز و راهداری تبدیل می‌کند.

قیر صادراتی 75/50

قیر گرید 75/50 یک گزینه عالی برای راه‌سازی و تولید روسازی‌های آسفالتی است. این قیر با خواص ترموپلاستی خود در دماهای مختلف عملکرد خوبی دارد و به‌راحتی در دماهای بالا نرم و در دماهای پایین سخت می‌شود.

انواع قیر صادراتی 75/50 در پروژه‌های عمرانی که نیاز به ثبات و انسجام دارد بسیار حائز اهمیت هستند؛ بنابراین این نوع قیر باتوجه‌به ویژگی‌های عالی آن، انتخاب مناسبی برای میکس‌های آسفالت گرم به شمار می‌رود.

قیر صادراتی در بسته‌بندی جامبو بگ

جامبو بگ یک بسته بندی اقتصادی، پرحجم و مناسب برای ارسال محموله های بزرگ است. در این روش قیر جامد‌شده و به صورت بلوک های قابل حمل در کیسه های 800 تا 1000 کیلوگرمی بسته‌بندی می شود. این نوع بسته بندی برای قیر اکسیده، قیر نیمه جامد و قیر نفوذی مناسب است. کشورهای آفریقایی، آسیایی و اروپای شرقی خریداران اصلی این نوع بسته بندی هستند. مزیت آن سهولت تخلیه، عدم نیاز به بشکه و کاهش هزینه حمل است.

قیر صادراتی فله (Bulk Bitumen)

قیر فله با تانکرهای گرم مخصوص در حجم زیاد صادر می شود. این روش برای صادرات به کشورهای نزدیک مانند عراق، افغانستان، پاکستان و ترکیه رایج است. کیفیت قیر فله بسیار بالا است، زیرا در این روش قیر در دمای کنترل‌شده و بدون آلودگی به مقصد می رسد. صادرات فله بیشتر برای قیر نفوذی و قیر ویسکوزیته ای کاربرد دارد.

نقش فروشندگان معتبر در صادرات قیر

صادرات قیر به دلیل حساسیت کیفیت، بسته‌بندی و استانداردهای بین المللی نیازمند شرکت های معتبر است. شرکت عایق کاران سیمین زرینه یکی از مجموعه های فعال در حوزه صادرات قیر است که انواع قیر نفوذی، اکسیده، امولسیون، عملکردی و ویسکوزیته ای را با کیفیت استاندارد و بسته بندی مناسب ارائه می کند. ارائه برگه آنالیز معتبر، ارسال نمونه، بسته‌بندی استاندارد و تامین پایدار از ویژگی های این شرکت است.